Dzisiaj Światowy Dzień Jaja – polscy producenci mają powody do dumy
Od 1996 roku, każdy drugi piątek października, ogłaszany jest Światowym Dniem Jaja, w którym miłośnicy tego doskonałego źródła potrzebnych każdemu człowiekowi białek i mikroelementów przypominają rolę jaja dla świata i starają się zaproponować dziesiątki sposobów na jego wykorzystanie. W tym roku, święto jest obchodzone 11 października.
Od zarania dziejów po dziś jajko towarzyszy człowiekowi jako wyjątkowo wartościowy składnik jego diety. Przez tysiące lat pełniło swoje funkcje nie tylko w kuchni, ale także w kulturze, a nawet religiach. Pamiętajmy przy tym, na całym świecie rocznie produkuje się około 87 mln ton jaj. Mijają tysiące lat, a bez jaj trudno sobie wyobrazić jakąkolwiek kuchnię na świecie. Jaja są kluczowym składnikiem wielu tradycyjnych dań. Niezależnie od tego, czy mówimy o francuskiej quiche, czy japońskim tamago sushi, jaja łączą ludzi przy wspólnym stole, co sprzyja budowaniu relacji społecznych.
Nie inaczej jest w Polsce. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, przeciętny Polak spożywa rocznie ponad 160 jaj. Czy to dużo? Jeszcze na początku wieku, statystyczny Kowalski zjadał rocznie około dwustu jaj.
Jajo to produkt o wszechstronnym zastosowaniu, obecny w różnych formach na naszych stołach. Konsumenci najczęściej wybierają surowe jaja, podczas gdy susz jajeczny zazwyczaj stosowany jest w połączeniu z produktami spożywczymi wytwarzanymi na dużą skalę, takimi jak chleb, makaron, ciastka czy sosy. Susz jajeczny powstaje z całych jaj, żółtek lub tylko białek. Białka jaj są często wykorzystywane jako dodatek w produktach farmaceutycznych. Odbiorcy indywidualni z kolei kupują odżywki na bazie albuminy jaj, które są wartościowym uzupełnieniem diety osób aktywnych fizycznie.
Warto zaznaczyć, że jaja to jedno z najbardziej zrównoważonych źródeł białka zwierzęcego. Ich produkcja charakteryzuje się niską emisją gazów cieplarnianych, co sprawia, że są istotnym elementem diety przyszłości. Co więcej, w ciągu ostatnich 30 lat branża produkcji jaj zmniejszyła zużycie zasobów naturalnych o 70%, co ma ogromne znaczenie w kontekście ochrony środowiska[1]. Jak zaznacza Paweł Podstawka, przewodniczący Krajowej Federacji Hodowców Drobiu i Producentów Jaj, Polska zajmuje czwarte miejsce w Europie pod względem produkcji jaj i znajduje się w czołówce światowej.
– Polska nie tylko jest samowystarczalna, jeżeli chodzi o podaż jaj, ale dysponuje sporą nadwyżką. Według danych KOWR, rocznie w Polsce produkuje się około 11 miliardów jaj, z czego 85 procent stanowią jaja konsumpcyjne. Pozostałe 15 procent to jaja wylęgowe. Tylko w 2023 roku szacunki naszego resortu finansów mówią o sprzedaży do państw UE jaj z Polski za 366 mln euro. Poza UE największym odbiorcą naszych jaj jest Wielka Brytania, która w ub. roku sprowadziła z Polski jaja za około 50 mln euro. Nasze jaja trafiają także na rynki azjatyckie oraz Bliskiego Wschodu, z powodzeniem konkurując na rynkach zarówno ceną, jak i jakością. Producenci jaj w Polsce są również istotnymi pracodawcami w swoich regionach – zauważa przewodniczący Podstawka.
Rok 2024 przynosi zarówno szanse, jak i wyzwania dla rynku jaj. Barbara Woźniak, Pełnomocnik Zarządu Ferm Woźniak – właściciela marki Zdrovo, Prezes firmy Ovotek, do kluczowych trendów kształtujących rynek w nadchodzących miesiącach zalicza m.in. zagrożenie ze strony grypy ptaków, niestabilne koszty produkcji, zmieniające się preferencje konsumentów oraz globalne zależności handlowe.
– Branża musi przygotować się na dynamiczne zmiany i dostosować swoje strategie, aby utrzymać stabilność oraz zaspokoić potrzeby konsumentów, zarówno w zakresie jaj świeżych, jak i płynnych oraz proszków jajecznych. Polski rynek produkcji jaj od lat podąża ścieżką odpowiedzialnego rozwoju, kładąc nacisk na alternatywne metody chowu kur. Mimo transformacji, utrzymujemy stabilność produkcji, dbając równocześnie o dostępność wysokiej jakości żywności w przystępnej cenie. Działania odpowiedzialnych producentów są dobrze przemyślane – każda decyzja jest wynikiem dogłębnej analizy i zrozumienia potrzeb rynku – mówi Barbara Woźniak.
Już od pewnego czasu na globalnym rynku jaj widoczny jest brak stabilności cen. Sytuację pogarsza zmiany klimatyczne oraz prognozowane wzrosty cen zbóż. Jak zauważają specjaliści, koszt paszy dostarczonej niosce stanowi aż 70 procent kosztu produkcji jaja.
– W produkcji jaj kluczowe jest zrównoważenie wielu czynników – od zapewnienia bezpieczeństwa żywności, przez dobrostan zwierząt, aż po ochronę środowiska. Polscy producenci stawiają sobie wysokie wymagania, z czego korzystają wszyscy jako konsumenci i społeczeństwo. Możemy być dumni, że standardy, które stosujemy w Polsce, zdecydowanie przewyższają metody hodowli niosek i produkcji jaj powszechne w innych częściach świata. Polska żywność jest ceniona przede wszystkim za jakość, która wynika z technologii produkcji – podkreśla Paweł Podstawka.
Za jedno z największych wyzwań dla branży specjaliści uznają grypę ptaków, która sieje spustoszenie w różnych częściach świata. Jej ofiarą są dziesiątki milionów kur na całym świecie, a służby weterynaryjnie opracowują kolejne strategie ochrony przed rozprzestrzenianiem tej choroby.
– Najbliższe lata dla sektora jajecznego będą czasem kontynuacji dotychczasowych działań. W miarę jak świat zmierza ku bardziej zrównoważonej przyszłości, branża jajeczna musi nadal stawiać na efektywną współpracę oraz dostosowywać się do dynamicznie zmieniającego się otoczenia. W Fermach Woźniak jesteśmy świadomi naszej roli w tym procesie i zobowiązujemy się do bycia liderem w zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego, dbałości o dobrostan zwierząt oraz ochrony środowiska, mając na uwadze potrzeby i oczekiwania naszych konsumentów – komentuje Barbara Woźniak.
Światowy Dzień Jaja to doskonała okazja do refleksji nad rolą, jaką jaja pełnią w naszym życiu, zarówno w kontekście odżywczym, jak i społecznym. Wspierając lokalnych producentów i wybierając jaja, przyczyniamy się do budowania zdrowszej, bardziej zrównoważonej przyszłości oraz bezpieczeństwa żywnościowego Polski.
[1] https://gulfnews.com/amp/going-out/eggs—a-sustainable-choice-of-food-1.1602081073486
Czy podobał Ci się nasz artykuł? Jeśli tak, zachęcamy do zapisania się do naszego newslettera.
Jeżeli masz jakieś pytania, to zachęcamy do kontaktu z nami poprzez formularz kontaktowy
Więcej o nas dowiesz się tutaj Krajowa Federacja Hodowców Drobiu i Producentów Jaj
Zdjęcia i ilustracje na licencji Freepik oraz źródeł autora artykułu.