W ciągu ostatnich miesięcy Ukraina stała się największym dostawcą jaj na rynek brytyjski, wyprzedzając Polskę, która dotąd zajmowała pierwsze miejsce w tej kategorii – informuje agroportal.ua. Na rynku brytyjskim odnotowano dramatyczny wzrost importu jaj z Ukrainy – w 2025 roku sprowadzono 8 tys. ton, podczas gdy Polska dostarczyła prawie 7 tys. ton, a Hiszpania 5 tys. ton. Tak znaczący wzrost eksportu ukraińskich jaj wzbudził kontrowersje wśród brytyjskich producentów, którzy oskarżają rząd o pozwolenie na nierówną rywalizację.
Problemy Brytyjskich Producentów
Mark Williams, przewodniczący British Egg Industry Council, wyraził swoje oburzenie w rozmowie z „The Guardian”, podkreślając, że brytyjscy rolnicy znajdują się w niekorzystnej sytuacji z powodu niskich standardów produkcji jaj na Ukrainie. Wiele ukraińskich jaj pochodzi z regionów, w których nadal powszechnie stosowane są klatkowe systemy hodowli, które w Wielkiej Brytanii zostały zakazane już w 2012 roku.
„Od naszych rolników wymaga się inwestycji w wyższe standardy dobrostanu zwierząt, podczas gdy rząd pozostawia otwarte ‚tylne drzwi’ dla jaj produkowanych w systemach, które są zabronione w Wielkiej Brytanii. To jest moralnie niesprawiedliwe i nieetyczne” – stwierdził Williams, dodając, że brytyjscy sprzedawcy detaliczni zobowiązali się do wycofania produktów pochodzących z chowu klatkowego do 2025 roku. Zauważył, że to zobowiązanie nie zostanie spełnione, jeśli import jaj z krajów o niższych standardach dobrostanu zwierząt, takich jak Ukraina, będzie nadal rósł.
Korzyści Dla Ukrainy
Zgodnie z opinią ekspertów, Ukraina ma ogromną przewagę na rynku brytyjskim, ponieważ nie ponosi kosztów związanych z przestrzeganiem surowych norm bezpieczeństwa żywności, dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska, które obowiązują w Wielkiej Brytanii. Koszty te stanowią około 14% ceny produkcji tuzina jaj w Zjednoczonym Królestwie, co daje ukraińskim producentom istotną przewagę cenową.
„To dlatego Ukraina stała się tak atrakcyjnym źródłem jaj i produktów jajecznych dla Wielkiej Brytanii, zwłaszcza w sektorach gastronomicznych i przetwórstwie, które są szczególnie wrażliwe na ceny” – mówi Williams. W wyniku tego trendu brytyjscy producenci jaj znajdują się w trudnej sytuacji, w której ich produkty stają się mniej konkurencyjne, gdyż konsumenci szukają tańszych alternatyw.
Polska – Drugim Największym Eksporterem
Polska, choć wciąż znajduje się na drugim miejscu pod względem dostaw jaj do Wielkiej Brytanii, także odczuwa presję wynikającą z rosnącej konkurencji ze strony Ukrainy. Z danych opublikowanych przez Polską Izbę Producentów Ryb, w 2024 roku Polska wyeksportowała do UE około 110 tys. ton jaj, a do Wielkiej Brytanii ponad 6,8 tys. ton, co stanowi znaczną część polskiego eksportu. Niemniej jednak polscy hodowcy również zmagają się z rosnącymi kosztami produkcji, które wynikają z konieczności przestrzegania rygorystycznych norm ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt.
W odpowiedzi na trudną sytuację, polscy producenci coraz częściej apelują o wsparcie ze strony rządu w zakresie wyrównywania szans rynkowych oraz wprowadzenie przepisów, które zapobiegłyby napływowi tańszych jaj z krajów o niższych standardach produkcji.
Przemiany na Rynku Jaj w Wielkiej Brytanii
Obecnie Wielka Brytania produkuje około 88% swoich jaj, a pozostałe 12% pochodzi z importu. Warto zauważyć, że rynek detaliczny stanowi aż 65% całkowitej konsumpcji jaj w kraju, co czyni go głównym celem eksportowym dla zagranicznych dostawców. W tym kontekście, ukraińskie jaja są szczególnie atrakcyjne cenowo, zwłaszcza w sektorze gastronomii i przetwórstwa, gdzie ceny są wrażliwe na koszty.
Brytyjscy hodowcy podkreślają, że jeśli nie zostaną wprowadzone odpowiednie regulacje, które zapewnią równą konkurencję, brytyjski sektor produkcji jaj może stanąć przed poważnym kryzysem, w którym ich produkcja stanie się zbyt kosztowna w porównaniu do tańszych, importowanych jaj.
Przyszłość Rynku Jaj w Wielkiej Brytanii
Wszystko wskazuje na to, że kwestia importu jaj z Ukrainy będzie nadal budzić kontrowersje w Wielkiej Brytanii. Choć rząd brytyjski zobowiązał się do wycofania jaj z chowu klatkowego do 2025 roku, problem importu jaj z krajów o niższych standardach dobrostanu zwierząt może podważyć te obietnice. W obliczu rosnącej konkurencji z Ukrainą, brytyjscy producenci jaj apelują o wypracowanie bardziej sprawiedliwych zasad na rynku, które pozwolą utrzymać równowagę między ceną a jakością produktów.
Wnioski
Obecna sytuacja na rynku jaj w Wielkiej Brytanii, z dominacją ukraińskich jaj, stawia pod znakiem zapytania przyszłość krajowych producentów. Aby zapewnić sprawiedliwą rywalizację, konieczne będą zmiany legislacyjne, które uwzględnią zarówno potrzeby lokalnych rolników, jak i wymagania dotyczące dobrostanu zwierząt. W międzyczasie, Polska, jako jeden z głównych dostawców jaj na rynek brytyjski, stoi przed wyzwaniem dostosowania się do rosnącej konkurencji, nie tylko ze strony Ukrainy, ale także innych krajów eksportujących jaja do Wielkiej Brytanii.
W obliczu tych trudności, rząd brytyjski i Unia Europejska będą musiały znaleźć sposób, aby wspierać zrównoważony rozwój sektora jajczarskiego, zapewniając jednocześnie odpowiednią jakość produktów i przestrzeganie standardów etycznych w produkcji.
Czy podobał Ci się nasz artykuł? Jeśli tak, zachęcamy do zapisania się do naszego newslettera.
Jeżeli masz jakieś pytania, to zachęcamy do kontaktu z nami poprzez formularz kontaktowy
Więcej o nas dowiesz się tutaj Krajowa Federacja Hodowców Drobiu i Producentów Jaj
Zdjęcia i ilustracje na licencji Freepik oraz źródeł autora artykułu.
