Francja, jako jeden z czołowych globalnych eksporterów drobiu, postawiła w 2023 roku na pionierską strategię: masowe szczepienia przeciwko wysoko zjadliwej grypie ptaków (HPAI), zwłaszcza w odniesieniu do kaczek. Według The Poultry Site, działania te doprowadziły do dramatycznego ograniczenia liczby ognisk – Polska teoria mówi o 700 możliwych epidemiach, ale dzięki szczepieniom Francja odnotowała zaledwie 10 realnych przypadków zakażenia.
Dlaczego kaczki?
Kaczki jako gatunek wykazują dużą wrażliwość na HPAI i często odgrywają rolę bezobjawowych nosicieli, co czyni je kluczowymi ogniwami w łańcuchu zakażeń. Strategiczne zaszczepienie tej populacji miało na celu stworzenie pierwszej linii obrony przed rozprzestrzenianiem się wirusa, co potwierdziły wyniki – liczba przypadków stała się marginalna.
Model prognostyczny a rzeczywistość
Modele epidemiologiczne przygotowane przez Wyższą Szkołę Weterynaryjną w Tuluzie oszacowały aż do 700 potencjalnych ognisk HPAI w 2023 roku. Udało się jednak zredukować je do zaledwie dziesięciu, co świadczy o wysokiej skuteczności kampanii ochronnej .
Nie tylko zdrowie – troska o handel
Powszechnie uważa się, że szczepienia wpłyną negatywnie na eksport – obawiano się osłabienia zaufania partnerów i utraty dostępu do rynków. Tymczasem Francja zdecydowała się na pełną transparentność. Udostępniono szczegółowe dane, prowadzono monitoring oraz wdrożono system DIVA (Differentiate Vaccinated from Infected Animals), który pozwala jednoznacznie odróżnić osobniki zaszczepione od tych infekowanych.
Rezultaty są znaczące: Stany Zjednoczone już w styczniu 2025 roku oficjalnie zniosły ograniczenia w imporcie francuskiego drobiu – to pierwszy efekt międzynarodowego uznania skuteczności programu .
DIVA – klucz do zaufania rynków
System DIVA, stosowany przez Francję, umożliwia dokładne odróżnienie ptaków zaszczepionych od zakażonych, dzięki czemu eksport nie jest postrzegany jako ryzykowny. To diametralnie zmienia podejście wielu importerów, którzy obawiali się asymptomatycznego rozprzestrzeniania wirusa.
Doświadczenia z pilotażowych programów
Francuskie badania terenowe na kaczkach dostarczyły bezcennych informacji o optymalnym przebiegu kampanii szczepień. Wnioski te posłużyły do opracowania kompleksowego systemu, który jest stale udoskonalany – od technologii po logistykę i analizę ryzyka .
Uspokojenie życia na farmach
Dziennik Reuters wskazuje, że dzięki szczepieniom Francja zniosła wiele restrykcji, np. na wypuszczanie drobiu na wolne wybiegi. Minister Rolnictwa, Annie Genevard, podkreśliła, że “Francja odzyskała status kraju wolnego od ptasiej grypy”, a ryzyko uznano za “umiarkowane” .
Raporty branżowe również są entuzjastyczne – w 2024 r. produkcja drobiu we Francji wzrosła o 12,1% w porównaniu z rokiem poprzednim, przewyższając nawet poziom z 2019 r. .
Seria kampanii i wsparcie państwowe
Pierwsza narodowa kampania szczepień została zainaugurowana w październiku 2023, obejmując około 50 mln dawek (wykupionych u Ceva i Boehringer Ingelheim, m.in. 34,2 mln dawek dostarczonych przez niemiecki koncern) . Rząd francuski pokrył 70–85% kosztów, co było znaczącym wsparciem dla producentów.
W październiku 2024 wystartowała druga odsłona kampanii – zakupiono kolejne 68 mln dawek, ponownie finansowane w głównej mierze przez państwo.
Czy szczepienia to przyszłość?
Zarówno publiczne instytucje, naukowcy, jak i branża drobiarska zgodnie przyznają, że szczepienia stanowią obecnie jeden z najskuteczniejszych środków zapobiegania HPAI. W połączeniu z monitoringiem, bioasekuracją i systemem DIVA, dają modelowy przykład skutecznej interwencji epidemicznej.
Francja pokazuje, że inwestycje w prewencję – medyczną, logistyczną i komunikacyjną – nie tylko ratują zdrowie, ale również stabilizują gospodarkę. W dobie globalnych epidemii i zagrożeń biologicznych, takie podejście może stać się wzorem do naśladowania również i w innych krajach.
I.Sz. na podstawie artykułu „Vaccination: Safeguarding France’s poultry industry” – The Poultry Site thepoultrysite.com, oraz materiałów Reuters ReutersReutersReutersReuters
Czy podobał Ci się nasz artykuł? Jeśli tak, zachęcamy do zapisania się do naszego newslettera.
Jeżeli masz jakieś pytania, to zachęcamy do kontaktu z nami poprzez formularz kontaktowy
Więcej o nas dowiesz się tutaj Krajowa Federacja Hodowców Drobiu i Producentów Jaj
Zdjęcia i ilustracje na licencji Freepik oraz źródeł autora artykułu.
